Adalet Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de hala 70 bin civarında öğrenci hapishanede bulunmaktadır. Bu sayıya, okuldan atılmış, kaydını dondurmuş, tutuksuz yargılanan veya uzun süreli tutukluluktan serbest bırakılmış ancak tekrar tutuklanma riski olan binlerce öğrenci de dahil edildiğinde rakamın 100 bini aştığı görülmektedir. Özellikle OHAL döneminde hapishanedeki öğrenciler ders kitaplarına ulaşamamakta, sınavlara girememekte ve üniversiteye kayıt yaptıramamaktadır. Eğitim hakları ellerinden alınan bu gençler, eğitimlerine devam etmek istemektedirler.
İpek Özel, cezaevinde bulunan iki öğrencinin vasisi olarak Türkiye genelinde üniversite öğrencilerinin duruşmalarını izleyerek, adil ve tutuksuz yargılanma haklarının korunması için çaba harcamaktadır. Özel, Adalet Bakanlığı’nın 69 bin 301 öğrenci açıklamasına dikkat çekerek, tutuksuz yargılanma hakkının engellendiğini ve gençlerin haksız yere cezaevine atıldığını belirtmektedir. Özel, gençlerin basit sebeplerle cezaevlerine konulduğunu ve adaletsiz bir şekilde yargılandığını vurgulamaktadır.
Öğrencilerin pek çoğu terör örgütü üyesi olmamalarına rağmen basın açıklaması yapmaları veya eylemlere katılmaları gibi sebeplerle cezaevlerinde tutulduklarını belirten Özel, isimsiz ihbarlarla da gençlerin cezaevinde tutulduğunu ifade etmektedir. Bu isimsiz ihbarların neden kabul edildiğini sorgulayan Özel, gençlerin haksız yere cezaevinde tutulmasının önüne geçilmesi gerektiğini dile getirmektedir.
Önemli bir vurgu ise, cezaevlerindeki gençlerin eğitim haklarının ellerinden alınması ve yaşadıkları zorluklardır. Öğrencilerin aileleri, bursları ve eğitim hakları etkilenmekte, cezaevlerinin koşulları ise oldukça zorlu ve travmatik olabilmektedir. Sürekli sürgünler, disiplin cezaları ve kitap- sınav hakkı olmaması gibi sorunlar gençlerin eğitimlerini tamamlamalarını engellemektedir.
Son olarak, CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi’nin verilerine göre cezaevlerindeki öğrenci mahkum sayısındaki artış dikkat çekmektedir. Yapılan önergeye göre, hapishanelerdeki öğrencilerin karşılaştığı zorluklar ve eğitim haklarının engellenmesi konusunda önemli bir sorun olduğu ortaya çıkmıştır. Eğitim hakları ellerinden alınan gençlerin yaşadığı sıkıntılar ve adaletsizlikler, toplum olarak üzerinde düşünülmesi gereken bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.
